We zijn in Umkomaas een plaats op een half uurtje rijden van Durban in de Zuid-Afrikaanse provincie KwaZoeloe-Natal. Een populaire bestemming voor vissers en duikers en wij zijn hier voor het laatste.

Het is alweer drie jaar geleden dat ik voor het laatst de persluchtfles op mijn rug heb gehesen maar hier is het tijd voor duik nummer 149. Na een snelle opfris cursus in het zwembad wordt het tijd voor het echte werk. Achterop een bakkie (pick-up) rijden we vanaf de duikschool Scubaco in de richting van de Indische Oceaan.

Terwijl de wind ons rond de oren vliegt en de haren alle kanten op wapperen zien we de zee in de verte al liggen. Mijn duik buddy Kris en ik hebben het geluk dat er geen andere duikers zijn. We kiezen samen met onze gids James en de schipper met een privé boot het ruime sop.

Howards Castle

Het is twintig minuten varen voor we ogenschijnlijk midden op zee de motor afzetten. Voor mij lijkt iedere golf hetzelfde maar we worden ervan verzekerd dat we hier bij Howards Castle zijn. En ja hoor, kort hierna zien we de eerste haaienvinnen het wateroppervlak doorklieven. Het is de bekende vin die we uit de films kennen met daaraan vast nog zo’n twee meter haai…

Even nog vraag ik me af of dit wel zo’n goed idee is, maar dan ligt de boot in de juiste positie en begint James af te tellen. 3-2-1 en we rollen achterwaarts de boot af. Meteen wordt mijn zicht beperkt door een 2 meter lange haai die voorlangs zwemt. We hadden afgesproken om voor de boot te groeperen en samen af te dalen dus ik pomp wat extra lucht in mijn vest en ga op zoek naar mijn buddy.

Met de wetenschap dat er heel veel haaien rond en onder je zwemmen duurt het voor het gevoel erg lang maar uiteindelijk gaat de duim bij iedereen naar beneden en laten we ons zakken in het blauwe water. Meteen zijn we omringt door verschillende exemplaren die wel erg ver mijn persoonlijke ruimte betreden.

Terwijl ik een groot exemplaar in mijn vizier houdt wordt ik vanachter in de rug gebeukt door een zo mogelijk nog groter exemplaar. “Blijf rechtop en blijf vooral rustig” waren de instructies van onze gids. Als je rechtop blijft ben je groter voor de haaien en zullen ze je minder snel dicht benaderen. Ook lijk je dan niet op één van de prooidieren die normaal gesproken op het menu van deze haaien staan, zoals sardines, haring, makreel en inktvissen.

Ruim 30 zwartpunt haaien cirkelen om ons heen

De tips van dive master James lijken te werken en langzaam wennen we aan de haaien die om ons heen rondjes draaien. Het duurt niet lang en ik voel me zelf ook als een vis in het water. Ik voel een por op mijn schouder, mijn buddy? Nee, weer een haai die gedag kwam zeggen. Ruim 30 zwartpunt haaien cirkelen om ons heen. Ik ben niet bang, maar voel me zo klein. Links rechts onder boven, overal zijn haaien. Dit is een ervaring die ons altijd bij zal blijven.

De zwartpunthaai is een veel voorkomende haaiensoort in de Atlantische oceaan. Je komt hem tegen aan de kusten van Indonesië , Australië, China, Japan, Noord en Zuid Amerika, Afrika en zelfs in de Middellandse zee. Hij heeft een lange smalle en puntige snuit en een zwarte punt op de rugvin. De haai geldt als niet agressief voor mensen en er is maar één geval bekend van een aanval met dodelijke afloop. Wat dat betreft is het dus een heel veilige ‘toeristische attractie’ en het blijft natuurlijk uniek om deze prachtige beesten van zo dichtbij in hun natuurlijke leefgebied te mogen bewonderen.

Waar een duik met zwartpunthaaien te regelen?

Wij hebben gedoken met de duikschool Scubaco in Zuid Afrika die hun thuisbasis hebben in Umkomaas. Via een flyer bij een backpackers in de buurt zijn wij in contact gekomen en konden we dezelfde middag nog een opfris cursus doen en de dag erop de zee op voor de duik. Veiligheid en duidelijke instructie maken dat wij deze duikschool zeker aanraden. In Umkomaas en de omgeving zijn echter nog verschillende andere duikscholen die deze excursies aanbieden. Bij veel hotels en restaurants zijn flyers te vinden.

(Foto’s & film: Maarten van de Biezen)