Het Zomba plateau in Malawi is uniek. Het torent van ver boven de Shire vallei uit met de hoogste piek op 2087 meter. Het weelderig begroeide en vruchtbare plateau wordt doorkruist door beekjes en er zijn verschillende watervallen. In 1999 is de Mlunguzi dam gebouwd waardoor er nu veel minder water stroomt, maar de watervallen zijn nog steeds een bezoekje waard. Daarnaast zijn er nu door de mindere stroming verschillende spectaculaire plekken waar je even het water in kan duiken voor een beetje verkoeling tijdens een pittige wandeling.
Het Zomba Plateau heeft een wilde en afwisselende natuur van dennenbomen en tropische planten en een boeiende vogelwereld. Eenmaal bovenop het plateau wordt je getrakteerd op een spectaculair zicht welke bij helder weer reikt tot aan Lake Malawi. Bij mijn bezoek had ik minder geluk en lag het plateau in de wolken. Ik doe nog een poging bij Queen’s View, vernoemd naar koning Elizabeth van Groot Brittannië, die in 1957 op bezoek was, maar helaas. Het uitzicht dat in de koloniale tijd werd beschreven als ‘de beste uitzichten in het Britse rijk’ hou ik dus nog tegoed voor een volgende keer.
Ook zonder het uitzicht is er genoeg te zien bij een bezoek aan het Zomba plateau. Onderweg komen we vrouwen tegen die de was doen in natuurlijke poelen langs de rivier en ook vrouwen die met grote bossen hout op hun hoofd vanaf het plateau naar beneden klauteren.
Het dierenleven op het plateau omvat luipaarden, maar waarnemingen zijn zeer zeldzaam. Wel zijn er overal gigantische vlinders en op de lagere hellingen bavianen. De vogelaars kunnen uitkijken naar onder meer Afrikaanse zwarte kuifarenden en de Augurbuizerd.
Wandelen op het Zomba plateau
Op het plateau zijn verschillende wandelpaden uitgezet. De meeste wandelingen vertrekken vanuit de accommodaties Zomba Forest Lodge en Ku Chawe. Afhankelijk van hoe fit je bent kan je kiezen voor een makkelijke of moeilijke wandeling. Zo zijn er een paar pittige steile routes waarbij je klimmend en klauterend naar een bergtop kunt lopen. Makkelijker zijn de wandelingen rondom de Mulunguzi Dam en richting de Mandala Watervallen. Vanuit de stad Zomba start het Potato Path dat vrij steil omhoog loopt. Op 1800 meter hoogte kom je dan aan bij Ku Chawe Inn hotel waar je na een pauze momentje kan kiezen uit de verschillende routes over het plateau. Volg je het het Potato Path verder dan kom je uit in het Old Ngondola dorp op de top van de route. Hierna daal je af naar de natte en vruchtbare Domasi vallei. De boeren verbouwen hier voornamelijk aardappelen. Vandaar de naam van de het wandelpad.
Andere wandelaars zal je hier zelden tegenkomen. Het is daarom het overwegen waard om een gids te huren en dat heb ik ook gedaan bij mijn bezoek. Die kost niet veel en je weet dan precies waar je wel en niet kan komen. Bovendien weet de gids je waarschijnlijk naar mooiere plekken te leiden dan dat je zelf had kunnen vinden. Toch alleen? Dan zijn er bij de lodges en in de stad kaarten van het gebied te verkrijgen om zo je eigen route te bepalen.
Chingwe’s Hole
Vanwege het grote gebied is het ook mogelijk om uithoeken van Zomba Plateau per auto te bezoeken. Bij een lokale logde regel je dan een auto met gids. Zo kan je bijvoorbeeld richting Chingwe’s Hole rijden. Een historische plek met verschillende mythes waar je via boomwortels kan afdalen in het tien meter diepe gat. Volgens de verhalen was dit ooit dertig meter en werd het gebruikt om om vijanden en zieken in te werpen.
Zomba
Onderaan het plateau ligt de bruisende stad Zomba met daaromheen boerderijen en (thee)plantages. Zomba was ten tijde van de Engelse overheersing de administratieve hoofdstad van Nyasaland (de naam van de kolonie). Het lag logistiek centraal en had alle allure van een koloniale hoofdstad. De setting van de stad met het plateau op de achtergrond zorgt voor unieke uitzichten. Een bezoek aan de stad bij je bezoek aan het plateau is dan ook een aanrader.
Zomba ligt op 5 uur rijden van de hoofdstad Lilongwe en 2 uur van Blantyre. Het plateau is goed bereikpaar per asfaltweg vanuit Zomba stad. De wegen rond het plateau zijn echter onverhard en worden meestal alleen gebruikt door lokale houthakkers. Wil je hier rijden heb je dus een goede 4×4 nodig. De beste tijd om het Zomba plateau te bezoeken is vanaf april tot en met december.