Het Masai Mara National Reserve samen met het aangrenzende Serengeti in Tanzania zijn waarschijnlijk de twee bekendste wildparken van Afrika. Masai Mara heeft dan ook de bijnaam ‘the world cup of wildlife’ gekregen. Niet voor niets, want de kans dat je hier veel wild ziet is bijna 100%. Talloze natuurfilms zijn er geschoten en het landschap doet denken aan de Afrikaanse wildernis zoals we die kennen uit de film de Lion King.
De Masai Mara is niet alleen één van de grootste natuurreservaten in Kenia, het is ook uniek omdat het niet wordt beheerd door het wildbeheer van het land, maar door lokale gemeenschappen. Gelegen op de zuidwestelijke grens van Kenia met Tanzania, voegt het Masai Mara reservaat zich bij de Serengeti en vormen ze samen één van de meest spectaculaire wildernis gebieden van het continent. Tussen de beide parken en verschillende particuliere reservaten zijn geen hekken te vinden, waardoor het wild zich vrij kan bewegen, zoals ze dat al eeuwen doen.
Het Masai Mara Game Reserve, begon in 1948 als een klein natuurreservaat van 520 vierkante kilometer groot. In 1961 werd het oostwaarts uitgebreid en in de loop van de jaren werden er steeds stukken grond toegevoegd tot het de huidige grootte van 1.510 vierkante kilometer bereikte die het nu groot is.
Gespot
Het reservaat dankt zijn naam aan de Masai bevolking die het gebied “Mara” noemden, wat in het Maa (taal van de Masai) “gespot” betekent. Dit is precies hoe het gebied er van ver uitziet. Grote uitgestrekte vlaktes, bezaaid met paraplu acaciabomen, struiken en heel veel wilde dieren.
In het oosten zijn de zandige Ngama heuvels bedekt met dichte struiken, wat het tot een geliefd maakt van de zwarte neushoorn. De westelijke grens wordt afgebakend door de steile hellingen en kliffen van het Oloololo gebergte. Aan de noordgrens ligt het Musiara moeras. Dit is een geweldige plek om olifanten, leeuwen, cheeta’s en luipaarden te zien. Bovenstaande driehoek die ook wel bekend is als de ‘Mara Triangle’ wordt begrenst door de Mara rivier die omringt is door weelderige graslanden die hoge concentraties gnoes en ander wild aantrekken tijdens de jaarlijkse migratie.
De Mara rivier
De Mara rivier vindt zijn oorsprong in het Napuiyapi moeras dat zich in de Keniaanse hooglanden bevindt. Hier ontspringen de Amala en de Nyangores rivieren die uiteindelijk samenkomen om de Mara rivier te vormen. De Mara slingert zich vervolgens een weg door de grootste wildernisgebieden van Afrika. Via de Masai Mara en de Serengeti mondt ze uiteindelijk uit in het Victoriameer. Het is echter in de Masai Mara waar de rivier het decor vormt voor één van ’s werelds meest dramatische natuurlijke gebeurtenissen.
De grote migratie
De Mara rivier is de belangrijkste waterbron in de Masai Mara en levert het hele jaar door water voor de duizenden dieren in het gebied. De rivier is van eind juli tot oktober het toneel van de grote migratie. Enorme kuddes gnoes wagen dan de oversteek op zoek naar groene graslanden om te grazen. Het kan nooit met zekerheid worden gezegd waar de gnoes de rivier oversteken, maar over het algemeen zoeken de dieren de rustigere stromende gebieden. Dit brengt wel als gevaar met zich mee dat dit ook de plekken zijn waar reusachtige krokodillen wachten tot de dieren de oversteek wagen. Dit leidt meer dan eens tot de spectaculaire beelden die we allemaal wel kennen van de National Geographic. Het gebeurd ook dat de kuddes zich urenlang aan de oever van de rivier verzamelen en dan plotseling vertrekken zonder over te steken.
De grote migratie trekt dan ook veel toeristen en het komt vaak voor dat je met een groep safari auto’s vanaf het zelfde punt de oversteek bekijkt. Laat dat je echter niet weerhouden, tijdens het natuurgeweld heb je toch alleen maar oog voor de rivier. Hoeveel andere safari voertuigen er ook om je heen staan..
Plan wat extra tijd in
De grote migratie is dan de grote trekpleister van de Masai Mara, maar ook de rest van het jaar is het zeker de moeite waard om te bezoeken. Wild is er altijd aanwezig, met name rond de verschillende waterpoelen, en buiten de grote migratie is het er ook nog eens een stuk rustiger met andere toeristen. Wil je de Masai Mara echt beleven dan is het zeker nodig minimaal een week de tijd te nemen voor een rondreis door het gebied. Door de hele Masai Mara zijn kampementen en lodges te vinden en het is dan ook een aanrader om tussendoor van plek te wisselen om zoveel mogelijk van het gebied te verkennen.
De Masai
In de Masai Mara leven ongeveer 25% van alle wilde dieren in heel Kenia. Deze dieren houden zich echter niet aan de grenzen van het reservaat. De traditionele migratie routes lopen immers ook door buiten de Masai Mara. Veel van het wild begeeft zich dan ook op de graslanden die behoren aan particuliere eigenaren en de Masai. De Masai gebruiken dezelfde graslanden om hun vee te laten grazen. Dit levert soms spanningen op, maar over het algemeen is er in overleg met de lokale gemeenschappen die voor het wildbeheer zorgen een redelijke balans gevonden voor mens en dier.
De Masai is een grotendeels nomadisch volk dat woonachtig is in Kenia en Tanzania. Ze kennen geen landsgrenzen. Het vee is het belangrijkste voor de Masai. Ze eten het vlees, drinken het bloed en melk, gebruiken de huiden voor huizen en hun botten voor bijvoorbeeld kammen. De Masai slaagden erin om, ondanks de groeiende moderne civilisatie, hun eeuwenoude tradities te bewaren. Door verschillende oorzaken, zoals de afname van weidegrond voor hun vee en droogte, staat deze traditionele leefwijze sterk onder druk.
Win-win situatie
Door land te pachten van de Masai stroomt een deel van het geld dat toeristen brengen terug naar de lokale inwoners en daarnaast wordt er geïnvesteerd in de gemeenschappen en ecosystemen. De rest van het geld wordt gebruikt voor onderhoud en beveiliging van het park en het verbeteren van toeristische voorzieningen.
Dit betekent dat er een win-winsituatie is voor alle betrokkenen. De natuur en het ecosysteem worden behouden, de lokale gemeenschappen profiteren direct van het toerisme en de toeristen hebben een prachtige bestemming om de wilde dieren van Afrika te zien. Dit principe wordt ook toegepast in een aantal beschermde gebieden die min of meer aan de Masai Mara grenzen.
In de Masai Mara zijn er verschillende dorpen die je kan bezoeken en waar je kennis maakt met de levensstijl van deze bijzondere stam. De wandelsafari’s die worden aangeboden worden gewoonlijk ook door een Masai gids uitgevoerd. Naast een bijzondere wild ervaring levert dit vaak ook mooie verhalen over het leven van de Masai en hoe zij in harmonie met de natuur kunnen samenleven.
Enonkishu Conservancy
Gelegen op het meest noordelijke punt van het ‘Greater Mara Ecosysteem’ ligt langs de Mara rivier het Enonkishu Conservancy. In het gebied leven veel giraffen, buffels en antilope soorten. Ook is er een groep leeuwen die hier hun territorium hebben afgebakend. Langs de rivier zijn de nijlpaarden en krokodillen talrijk en in de bossen langs de oevers zijn luipaarden te vinden. Zeldzame soorten zoals aardvarken, caracal en aardwolf komen hier ook af en toe voor. In het gebied wordt ingezet op veebeheer programma’s die samenwerken met de lokale gemeenschap.
Mara Naboisho Conservancy
Mara Naboisho Conservancy is een privé reservaat dat direct naast de Masai Mara ligt. In het gebied komt veel groot wild voor. Grote katten zijn er in indrukwekkende aantallen, evenals olifanten, giraffen en gnoes. Mara Naboisho versterkt de lokale Masai gemeenschap door een groot deel van de toeristische inkomsten in de lokale gemeenschappen te investeren.
Mara North Conservancy
Het Mara North Conservancy grenst ook aan de Masai Mara en is één van de meest bevolkte gebieden rond het reservaat. Het beheer van het gebied bestaat uit een samenwerkingsverband van 788 Masai landeigenaren en een non profit organisatie waar onder andere een aantal lodges lid van zijn. Het gebied is bekend geworden door het luipaard George uit de BBC serie ‘Big Cats Diary’. Tijdens de Loita migratie tussen december en mei komen er duizenden gnoes naar Mara North. Ook is het een goede plek om de bedreigde wilde hond te zien.
Ol Kinyei Conservancy
Ol Kinyei Conservancy was het eerste natuurreservaat in het Mara ecosysteem waar een gebied van 8000 hectare gemeenschapsland gereserveerd was voor dieren in het wild zonder menselijke nederzettingen en vee. Het natuurreservaat is nu 17.500 hectare groot en behoort toe aan de Masai gemeenschap. Die hebben hun land opzij gezet voor het behoud van de wilde dieren. Het toerisme biedt opbrengsten om hun leven te verbeteren en niet alleen afhankelijk te zijn van hun vee. In het gebied leven veel leeuwen, luipaarden en talloze andere dieren. Ook zijn er meer dan 300 soorten vogels geteld. Met slechts twee kampementen met in totaal 15 tenten kun je hier genieten van de natuur zonder de drukte die je elders in de Masai Mara wel eens treft.
Olare Motorogi Conservancy
Olare Motorogi Conservancy grenst aan de Masai Mara en biedt een goede mogelijkheid voor bijzondere safari’s zonder hordes andere toeristen. In mei 2006 werd een deal gesloten met 277 Masai landeigenaren en werd een natuurbescherming organisatie voor het gebied opgericht. Afgesproken werd dat de Masai hun huizen in het gebied zouden verplaatsen en er alleen beheerd vee te laten grazen. Als gevolg hiervan is de populatie en diversiteit van het wild in het gebied verbeterd. Er zijn nu goede populaties roofdieren en herbivoren, waaronder grote katten en olifanten.
Bezoek de Masai Mara
Masai Mara bezoek je het beste met een georganiseerde reis of met eigen vervoer. Er zijn minibusjes waarmee je Kilkoris of Suna kan bereiken. Hiervandaan kan het echter een probleem worden om bij het park te komen. Daarnaast ben je als solo reiziger vaak veel meer geld kwijt dan wanneer je je bij een reisgezelschap aansluit.
Bij de verschillende gates zijn accommodatie mogelijkheden die variëren van kampeerplekken tot luxe lodges. Kom je met eigen vervoer dan kan je hier je bezoek aan het park verder organiseren. Een paar goede opties zijn Mountain Rock Camp , Kichwa Tembo Camp en (het prijzige) Govenors’ Camp.
Vanaf Nairobi zijn er dagelijks vluchten naar de Masai Mara die worden uitgevoerd door Airkenya of Safarilink.
Buiten de standaard jeep safari’s kun je er op wandelsafari en kan je met een luchtballon het gebied verkennen. Na een vlucht van ongeveer twee uur land je midden in de bush en volgt een heerlijk ontbijtje. In verschillende accommodaties worden ook nachtsafari’s aangeboden. Voor de ruiters is er de mogelijkheid om delen van het gebied te paard te verkennen.
Beste reistijd voor de Masai Mara
De droge maanden van juli tot oktober is de beste maar ook drukste tijd om de Masai Mara te bezoeken. Het wild concentreert zich dan rond de verschillende waterholes en is makkelijker te spotten. Kom je speciaal voor de grote migratie? Plan dan wat extra tijd in voor je bezoek. Het is nooit precies te voorspellen wanneer de grote kuddes gnoes arriveren bij de rivier. Doorgaans vindt dat ergens tussen eind juli en begin september. Ook buiten deze maanden is de Masai Mara een uniek natuurgebied om te bezoeken.
