Het nationale park Gombe Stream ligt in het westen van Tanzania aan de oevers van het Tanganyikameer. Het park is bekend geworden vanwege de engelse primatoloog Jane Goodall. Ze is het bekendst van haar zestigjarige studie van het sociale en familiale leven van de chimpansee. Vele jaren lang bestudeerde ze de chimpansees in dit natuurpark. Een bezoek aan de chimpansees in het wild is dan ook de belangrijkste reden dat toeristen naar dit park in deze uithoek van Tanzania brengt.
Dagelijkse zijn begeleide wandelingen die bezoekers diep het bos in brengen. Eenmaal aangekomen bij één van de beschermde groepen chimpansees mag je een aantal uur met ze doorbrengen. Een bijzondere ervaring die je je ongetwijfeld nog lang zal herinneren. De dieren zijn gewend aan menselijk bezoek en trekken zich dan ook niets meer aan van de bezoekers. Zo kan het zomaar zijn dat je van verschillende kanten bent ingesloten door verschillende chimpansees.
Kleinste natuurpark van Tanzania
Naast de chimpansees leven er verschillende andere soorten primaten in de tropische bossen van Gombe Stream. Zo leven er bavianen, vervet apen en colobus apen. Op deze laatste word regelmatig gejaagd door de chimpansees. Ook lopen er bosvarkens en kleine antilopen door het dichte bos en zie je er een grote verscheidenheid aan tropische vogels. De iconische zeearend bijvoorbeeld en rond het bezoekerscentrum springen talloze rode druppelastrild’s (kleine rode vogeltjes) rond.
Gombe Stream is een ongetemde plek met weelderige bossen en prachtige uitzichten op het meer. Naast de expeditie om de chimpansees te bezoeken Zijn wandelen langs en zwemmen in het meer dan ook populaire activiteiten.
Gombe is het kleinste van alle Nationale Parken van Tanzania. Het bestaat uit een kwetsbare strook bos die het leefgebied vormen van de chimpansees. Het strekt zich uit over de steile hellingen en rivier valleien langs de zanderige noordelijke oever van het Tanganyikameer.
Jane Goodall
Eén van de belangrijke ontdekkingen die Jane Goodall hier deed, was dat de chimpansees werktuigen maken én gebruiken. Sommige chimpansees gebruiken takjes om termieten te vangen. Ze steken de takjes in gaten waar de termieten zich bevinden die zich vervolgens vastbijten in de indringer. Het takje dat dan met termieten is bedekt wordt teruggetrokken en leeggegeten door de chimpansee. Tot deze ontdekking werd gedacht dat alleen mensen werktuigen gebruikten.
Verder ontdekte Jane dat chimpansees soms vlees eten, gemeenschappelijk op jacht gaan en oorlog voeren met andere apensoorten en groepen chimpansees. Over haar werk zijn vele films en documentaires gemaakt.
De matriarch Fifi, het laatste overgebleven lid van de oorspronkelijke groep chimpansees (ze was pas drie jaar oud toen Goodall voor het eerst voet zette in Gombe) wordt nog regelmatig door bezoekers gezien.
Tijdens je bezoek kan je je maar zo in één van die documentaires wanen. Een opgewonden kreet klinkt diep uit het bos. De kreet wordt meteen beantwoord door tientallen andere kreten. In een steeds stijgend tempo, volume en toonhoogte. Ja hoor, de chimpansees zijn wakker! Het is zogeheten ‘pant-hoot’ oproep. Een ritueel waarmee de chimpansees elkaar kunnen identificeren door middel van hun individuele stemstijlen. Voor ons betekend deze oproep de voorbode van de op handen zijne ontmoeting met de chimpansees.
Bezoek Gombe Stream National Park
Het park ligt op 16 kilometer van de stad Kigoma. De stad bereik je via een treinverbinding naar Mwanza en Dar Es Salaam of over ruige zandwegen die in het regenseizoen soms slecht begaanbaar zijn. Er is ook een klein vliegveld met regelmatige vluchten op Dar Es Salaam en Arusha. Eén keer per week kan je ook opstappen op de veerboot naar Mpulungu in Zambia.
Vanaf Kigoma kun je de zogeheten lokale Lake taxi’s nemen naar Gombe. De tocht duurt ongeveer 3 uur. Is dat je te lang dan kan je een snelle motorboot charteren die je er in minder dan een uur heen brengt.
Vlak bij Kigoma bij Ujiji kan de je plek bezoeken waar Henry Stanley de bekende woorden ‘Dr Livingstone I presume’ uitsprak.
Hier kan je ook zien hoe de lokale dhows (boten) worden gemaakt.
Langs het Tanganyikameer zijn bij het park verschillende accommodatie mogelijkheden. Waaronder een luxe lodge, een guesthouse, hostel en een paar campings.
Beste tijd om chimpansees te zien
De beste tijd om de chimpansees te bezoeken zijn de droge maanden van juli tot en met oktober en de tweede helft van december. Deze maanden bewegen de dieren zich wel meer door het park waardoor de afstanden die je moet lopen soms pittig zijn. Tijdens de regenmaanden van februari tot juni, november en begin december zijn ze makkelijk te vinden omdat ze dan meer op één plaats blijven. Wel zijn ze dan moeilijker te zien vanwege de uitbundige groene begroeiing.
Plan voor je bezoek aan de chimpansees minstens twee dagen. Het is geen dierentuin en er zijn geen garanties dat de dieren zich laten zien of waar ze zich bevinden. De meeste bezoekers zien de dieren bij de eerste poging, maar af en toe is een tweede wandeling nodig. Volgens de gids is een derde poging nog nooit aan de orde geweest. Tref je ze de eerste dag meteen en vindt je het net zo geweldig als wij het vonden kan je de dag erop gewoon nog een keer.
