De Guelta d’Archei is een guelta of oase in het Ennedi plateau in het noordoosten van Tsjaad. De oase wordt gevormd door ondergronds water dat hier naar de oppervlakte stroomt en permanente poelen en waterreservoirs creëert. Het water wordt beschut door torenhoge zandstenen kliffen die typerend zijn voor deze regio.
Al eeuwenlang stoppen karavanen in de steile kloof om hun kamelen water te geven. De nomadische Bideyat Herders leiden hier nog steeds hun kuddes naartoe en er zijn elke dag honderden kamelen te zien die het koele water van de guelta drinken. De kamelen vullen de kloof met met de geluiden van hun gegrom en gebrul, dat weerkaatst wordt tussen de steile wanden.
Met uitzondering van de dagelijkse kameelherders zijn mensen schaars. Tsjaad is een van de minst bezochte landen ter wereld en de oase ligt midden in de Sahara. Voor de avontuurlijke reiziger die wel de woestijn trotseert voor een reis naar de Guelta d’Archei, is de beloning een surrealistisch landschap in een van de oudste oases van de Sahara. Dat de oase al eeuwen bezocht wordt blijkt uit de rotsschilderingen op de kliffen, waarvan sommige terug dateren naar het Midden-Holoceen zo’n 5000 jaar geleden.
West Afrikaanse krokodillen
Het grotendeels kniediepe water is in de loop der jaren bijna zwart geworden door de uitwerpselen van de dorstige kamelen. Het is dan ook niet bepaald de perfecte plek om te zwemmen, tenzij je toevallig een krokodil bent. Krokodillen waren ooit wijdverspreid in de Sahara tot het begin van de twintigste eeuw. Door toenemende droogte en stroperij zijn sindsdien de meeste exemplaren verdwenen. De bekendste overgebleven populatie in Tsjaad is te vinden in de Guelta d’Archei, waar de West Afrikaanse krokodillen de vissen eten die gedijen in de algenrijke wateren van de door kamelenmest bevruchte guelta. De dieren zijn echter moeilijk te zien, omdat ze zich zodra de kamelen arriveren terug trekken in de minder toegankelijke delen van de kloof.
De Guelta d’Archei vormt een uniek schouwspel in de woestijn en een welkome rustplaats voor mens en dier in het eindeloze, meedogenloze landschap van de Sahara.
Bezoek de Guelta d’Archei
De Guelta d’Archei ligt in het Ennedi plateau in het noordoosten van Tsjaad. Ongeveer 40 kilometer ten zuidoosten van de stad Fada. Vanuit de hoofdstad N’Djamena is het een pittige reis door de woestijn. Met een 4×4 doe je er ongeveer 4 dagen over. Heb je eigen vervoer dan kun je er zelf naartoe rijden, met een verplichte gids. Zonder eigen vervoer zul je een auto moeten huren, openbaar vervoer bestaat in het gebied niet.
Een tweede duurdere optie is om naar Fada te vliegen en daar vervoer te regelen. In het Ennedi plateau en bij de guelta zijn geen overnachtingsmogelijkheden afgezien van vrij kamperen. Je zult dan ook alles wat je nodig hebt zelf mee moeten nemen.
Foto’s: Maarten van de Biezen