Het nationale park Mbam Djerem ligt op het grensgebied van de dichte regenwouden van het Congobekken in het zuiden en de drogere savanne in het noorden van Kameroen. Diverse rivieren waaronder de de Djerem, stromen door het park en bieden water aan mensen, vee en de dieren in het wild. De Djerem rivier is over de hele lengte in het park bevaarbaar en geeft toegang vanaf de savannes in het noorden naar het hart van het dichte regenwoud in het zuiden.
De buitengewone diversiteit aan habitats maakt het het biologisch meest diverse beschermde gebied van het land.
Mbam Djerem is 4200 vierkante kilometer groot en de verhouding tussen bos en savanne is ongeveer 50/50%. Als je op een heuveltop in het park staat, kun je heuvelrug na heuvelrug zien die in de verte verdwijnen, sommige bebost, sommige met savanne en alle valleien zijn bekleed met een strook groen rivierbos langs de waterkant.
Ideale leefomstandigheden voor het wild
De verschillende landschappen leveren ideale leefomstandigheden voor meer dan 60 zoogdier soorten zoals olifanten, bongo’s, sitatoenga, buffels, nijlpaarden, luipaarden en meer dan twaalf soorten primaten, waaronder twee soorten chimpansees. Verder tref je er 65 soorten reptielen, meer dan 400 soorten vogels en 30 soorten vis.
Toch is het moeilijk om de dieren te zien, omdat ze zich merendeels in de dichte bossen verschuilen. Vanwege stroperij in het verleden en helaas ook nog het heden is het wild schuw. De bosolifanten komen ook alleen in het regenwoud voor en laten zich niet zien op de open savanne.
Lokale gemeenschappen
Het nationale park werd pas in 2000 opgericht. Sinds die tijd is het niet meer toegestaan om binnen de grenzen te wonen en jagen. Binnen een straal van 20 kilometer van het park liggen nog zo’n 74 dorpen met in totaal ongeveer 30.000 inwoners. Deze gemeenschappen kennen een hoog armoede niveau en beperkte toegang tot werkgelegenheid en sociale infrastructuur zoals scholen, gezondheidscentra en schoon water.
Ze zijn voor hun levensonderhoud afhankelijk van wat ze kunnen verzamelen in de bossen. Traditionele middelen van bestaan omvatten landbouw, visserij, bijenteelt (honingproductie), veeteelt, en het verzamelen van eetbare planten en bushmeat.
Alternatieve middelen van bestaan
Vanwege de afhankelijkheid van lokale gemeenschappen van natuurlijke hulpbronnen is er een project gestart door de beheerders van het park, WCS Cameroon, om de bevolking bewuster met de natuur te laten omgaan. Ook hebben ze een aantal kleinschalige levensonderhoud projecten gestart om de gemeenschappen te ondersteunen. Dit wordt in de toekomst nog wel een hele klus, omdat de verwachting is dat de bevolking dramatisch zal toenemen als gevolg van de bouw van de Lom Pangar dam, een nieuwe bauxietmijn en uitbreiding van zowel traditionele als commerciële goudwinning rondom het park.
Er wordt dan ook ingezet op technische en financiële steun voor de ontwikkeling van alternatieve middelen van bestaan, waaronder duurzame visserij en bijenteelt voor de honingproductie. Daarnaast wordt er naar oplossingen gezocht voor de veeteelt. Tijdens de droge maanden hebben herders soms geen andere keus dan de grenzen van het park over te steken op zoek naar water voor de dieren.
Bezoek Mbam Djerem National Park
Het kantoor van WCS Cameroon, de beheerders van het park, vind je in Mbakaou. Tibati is de dichtstbijzijnde stad met regelmatige busverbindingen. Hiervandaan rij je verder over de onverharde wegen naar Mbakaou. De rangers WCS Cameroon van kunnen je verder helpen bij een bezoek aan het park. Let wel op dat bezoekers hier een zeldzaamheid zijn. In het park zijn geen accomodatie mogelijkheden, maar in Mbakaou zijn twee ‘back to basics’ hotelletjes.
De beste manier om het park te verkennen is per boot over de Djerem rivier.
