De basiliek Notre-Dame de la Paix, ook bekend als de basiliek van Yamoussoukro, is een rooms-katholieke basiliek gelegen in Yamoussoukro, de hoofdstad van Ivoorkust. Het is de grootste kerk in de wereld in termen van oppervlakte. Groter dan de St. Peter’s Basilica in Rome. Het werd gebouwd in de jaren 80 op initiatief van de toenmalige president van Ivoorkust, Félix Houphouët-Boigny, die oorspronkelijk van Yamoussoukro afkomstig was. De basiliek wordt beschouwd als een symbool van de vrede en de eenheid van de mensen van Ivoorkust.
Bouw van de basiliek
De bouw van de basiliek begon in 1985 en werd voltooid in 1989. Paus Johannes Paulus II reisde naar Yamoussoukro in 1990 om de basiliek in te wijden. Hij benadrukte toen dat de basiliek niet alleen een plaats van godsdienstoefening zou zijn, maar ook een centrum voor vrede en verzoening. De bouw van een ziekenhuis was oorspronkelijk onderdeel van het project, maar liep vertraging op en werd stopgezet tijdens de jaren van de burgeroorlog. Het ziekenhuis werd pas in 2015 geopend en heeft sindsdien een belangrijke rol gespeeld in het verbeteren van de gezondheidszorg in de regio.
De kosten om de basiliek te bouwen zijn omstreden geweest. Exacte cijfers zijn nooit onthuld, maar geschat wordt dat de totale kostprijs ongeveer $ 300 miljoen was. Dit bedrag zou de staatsschuld van Ivoorkust hebben verdubbeld in een tijd waarin het land al door een economische crisis ging. Velen vonden dat het geld beter had kunnen worden besteed aan andere noodzakelijke diensten zoals gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur. Niet aan een luxueuze kerk die alleen toegankelijk was voor een klein deel van de bevolking. Ondanks de kritiek is de basiliek een belangrijk nationaal symbool voor Ivoorkust en trekken velen nog steeds naar Yamoussoukro om de basiliek te bezoeken.
Grootste kerk ter wereld
Het ontwerp van de basiliek Notre-Dame de la Paix in Yamoussoukro is sterk beïnvloed door de Sint-Pietersbasiliek in Vaticaanstad. De basiliek is groter dan zijn Europese tegenhanger en wordt beschouwd als de grootste kerk ter wereld in termen van oppervlakte. De basiliek is 195 meter lang en 158 meter hoog, met een totale oppervlakte van bijna 30.000 vierkante meter. De architect heeft de koepel van de basiliek met opzet lager gemaakt dan die van de Sint-Pietersbasiliek. De toevoeging van een enorm kruis zorgt echter voor een grotere totale hoogte. De basiliek staat hierdoor in het Guinness Book of Records als de grootste kerk ter wereld in termen van oppervlakte.
De basiliek Notre-Dame de la Paix is ontworpen door de architect Pierre Fakhoury en gebouwd met marmer geïmporteerd uit Italië. In het gebouw is 7.000 vierkante meter Frans glas-in-lood verwerkt. De beeltenis van Félix Houphouët-Boigny, de oud-president van Ivoorkust, verschijnt in één van de glas-in-loodpanelen naast Jezus en de apostelen. De kerkbanken zijn gemaakt van het West-Afrikaans Iroko-hout. Buiten heeft de basiliek een ronde zuilengang bestaande uit 272 Dorische zuilen. Het complex wordt gecompleteerd door een aparte pastorie en een pauselijke villa.
Bedevaartsoord voor Afrikaanse katholieken
Félix Houphouët-Boigny, de toenmalige president van Ivoorkust, had de ambitie om de basiliek Notre-Dame de la Paix tot “de grootste kerk ter wereld” te maken. Het moest een bedevaartsoord voor Afrikaanse katholieken worden. Hoewel de basiliek inderdaad groot is, is het niet het bedevaartsoord geworden zoals Houphouët-Boigny had gehoopt. De villa die gereserveerd is voor pauselijke bezoeken staat leeg sinds de paus de basiliek in 1990 wijdde. Reguliere diensten worden bijgewoond door slechts een paar honderd mensen. Ondanks zijn omvang en de enorme kosten om hem te bouwen, is de basiliek zelfs niet de belangrijkste plaats van aanbidding van Yamoussoukro. Die titel behoort toe aan de kathedraal van Sint-Augustinus, zetel van het bisdom Yamoussoukro.
Bezoek de basiliek Notre-Dame de la Paix
De basiliek is zeker een bezoek waard vanwege het indrukwekkende gebouw dat oprijst uit een verder dor landschap. Engelssprekende gidsen zijn beschikbaar om rondleidingen te geven. Als je je camera wilt gebruiken, betaal je een toeslag. De basiliek is van maandag tot en met zaterdag geopend van 08.00 uur tot 17.30 uur. Op zondag is het geopend van 14.00 tot 17.00 uur.
Het is ook belangrijk te vermelden dat, hoewel het een religieus gebouw is, de basiliek ook een belangrijk historisch en cultureel erfgoed is. Het is dan ook een populaire trekpleister voor toeristen en architectuurliefhebbers, naast religieuze pelgrims.
Om de basiliek Notre-Dame de la Paix vanuit het centrum van Yamoussoukro te bereiken, is de meest praktische manier om een taxi te nemen. Anders is het vanuit het centrum 30 tot 40 minuten lopen naar de basiliek.
Foto’s: Maarten van de Biezen