Bij het begin van mijn tocht door de Sahara wordt ik ’s ochtends wakker van het ritmische getik van regendruppels op de tent. Regen?!? Ik ben toch in de woestijn? Maar ja, het regent toch echt als ik de tent uitstap. Regen in de Sahara, weer zo’n mazzeltje.
Na nog geen halfuur fietsen wordt ik aangesproken door iemand die mij verteld dat er tien minuten geleden een andere blanke fietser voorbij is gekomen. Ik vraag me af of ik hem wel goed begrijp, want hoe groot is nou de kans dat je een andere fietser tegenkomt die ook op het punt staat om door de Sahara te fietsen.
Ik laat het stadje Tan Tan achter me en toch, niet veel later zie ik een eenzame fietser langs de weg zijn regenpak uitrekken. Het is Lars uit Rotterdam. Hoe groot is de kans dat je een andere fietser tegenkomt die op het punt staat om ook door de Sahara te fietsen én ook nog een Nederlander is…
We fietsen de rest van de dag samen op en de gesprekken onderweg zijn een aangename afwisseling na maanden alleen gefietst te hebben.
De weg loopt nu nog pal langs de kust en we fietsen langs hoge kliffen waarop vissers met enorme hengels staan. De 115 kilometer naar Sidi Akhfennir lijkt vandaag geen enkele inspanning te kosten. We doen hier wat inkopen en zetten een paar kilometer na het dorp onze tenten op niet ver van de zee.
Twaalf liter water op de bagagedrager
De dag erop rijden Lars en ik weer samen op. Er wordt niets over afgesproken, het gaat vanzelf.
Het is bewolkt, maar afgezien een paar losse druppels blijft het de rest van de dag droog. In de loop van de ochtend komt de zon door en wordt het flink warm. Zolang we blijven fietsen is het goed te doen vanwege de rijwind. Zodra we stoppen is het echter flink zweten. Rustig blijven fietsen blijkt de beste aanpak.
Na 35 kilometer komen we een winkeltje tegen dat alleen eieren verkoopt, maar we kunnen hier wel onze waterflessen bijvullen. Ondanks dat we nog genoeg hebben vullen we alle flessen weer af.
Inmiddels is de watervoorraad dat we op de fiets mee zeulen gestegen naar 12 liter per persoon. Nu zijn er af en toe nog punten waar we kunnen bijvullen, maar dat zal niet lang meer duren. Als we verder de Sahara in trekken zal er vaak honderden kilometers tussen de bevoorradingspunten zitten.
Vanaf het begin van de middag begint het landschap echt op een woestijn te lijken, met zandduinen aan beide kanten van de weg.
Na 65 kilometer komen we in Tarfaya onverwacht een restaurant tegen en in plaats van het droge brood van gisteren trakteren we ons op een traditionele Marokkaanse Tajine met vis. Hier vullen we ook de voorraden weer aan en met de wind in de rug fietsen we nog tien kilometer verder voor we besluiten de tenten op te zetten.
Na een vroeg ontbijt zitten we kort na zonsopkomst weer op de fiets. Nu de temperaturen overdag hoog oplopen moeten we volop gebruik maken van de koelere ochtenduurtjes. Onderweg komen we de eerste kuddes dromedarissen tegen. Twee dagen terug stond er bij Goulmim al een waarschuwingsbord, maar pas nu zien we ze met regelmaat langs de weg lopen.
Ergens vandaag rijden we de grens van Marokko met de Westelijke Sahara over, maar omdat Marokko het gebied heeft geannexeerd komen we geen grenspost of zelfs maar een bord tegen.
Westelijke Sahara
De Westelijke Sahara is een gebied ten zuid van Marokko. De soevereiniteit van het ‘land’ wordt betwist. zowel Marokko als de Arabische Democratische Republiek Sahara maken er aanspraak op. De Arabische Democratische Republiek Sahara bestuurd op dit moment slechts een kleine strook van de Westelijke Sahara langs de grens met Mauritanië, de rest wordt bestuurd door Marokko.
Volgens het Internationaal Gerechtshof in Den Haag wordt de westelijke Sahara nog steeds gezien als bezet gebied. 43 Landen erkennen de Arabische Democratische Republiek Sahara als soevereine overheid van het land.
De voormalige Spaanse kolonie is het enigste gebied in Afrika dat wordt bestuurd onder toezicht van de Verenigde Naties. Nederland stelt zich neutraal op in het conflict tussen Marokko en Frente Polisario (Arabische Democratische Republiek Sahara) en erkennen de wederzijdse claims op het gebied niet.
Druk op de weg
Veel verkeer is er niet en het grootste deel van de dag hebben we de weg voor onszelf. Toch is er opeens de situatie dat er van beide kanten verkeer aankomt. Van voren een vrachtwagen en van achter een Mercedes. Tot nu toe reden de sporadische chauffeurs al zwaaiend in een ruime boog om ons heen. Deze keer wil de Mercedes chauffeur hem er toch nog snel tussen drukken. Ik zie het al aankomen als hij aanstalten maakt om ons in te halen en stuur de berm in. Helaas net te laat en zijn buitenspiegel knalt tegen mijn stuur en hand. 
Lars die voor me fietst kan gelukkig wel op tijd uitwijken. Doordat de spiegel van de auto inklapte is er gelukkig geen schade behalve een pijnlijke hand. De chauffeur van de Mercedes stopt wel netjes om zijn verontschuldigingen aan te bieden en Lars gaat los. Door de adrenaline sta ik alleen nog maar wat na te trillen op mijn benen.
De rest van de dag fietsen we verder zonder incidenten en hoeven we alleen een aantal keer aan de kant voor enorme colonnes met politie & legervoertuigen. Het is duidelijk dat we ons hier in betwist gebied bevinden.
Laayoune
Laayoune is de administratieve hoofdstad van de Westelijke Sahara met zo’n 200.000 inwoners en honderden UN soldaten. Wij pakken hier een rustdag. Lars komt met het briljante idee om voor een paar euro te ontbijten bij het luxe hotel 500 meter van ons goedkope hostel. Ook niet gasten mogen voor 8 euro gebruik maken van het ontbijtbuffet. Vertel dat een stel uitgehongerde fietsers… Ruim twee uur lang doen we ons dan ook tegoed aan pannenkoeken, omeletten, muffins en liters vers geperste sinaasappelsap.
De tenten waren gisteren vochtig ingepakt en de afgelopen nacht niet gebruikt, gezien we bij aankomst besloten om een hotelkamer te nemen. Tijd dus om ze te laten luchten. Ik zet mijn tent op het dakterras en Lars loopt vanwege ruimtegebrek naar de straat. Niet veel later als ik wat zit te lezen in de Lonely Planet komt Lars terug naar de kamer om zijn paspoort te halen. Ook ik moet mijn paspoort pakken en mee naar beneden. Daar staat een nogal boze politieagent ons op te wachten. Het opzetten van een tent op straat verpest volgens hem het straatbeeld en geeft totaal geen blijk van respect voor het land. Een flinke preek volgt terwijl Lars gedwee zijn tent weer inpakt. We komen er vanaf met een waarschuwing.
We hadden 1 rustdag gepland, maar Lars is vannacht ziek geworden. Hoogstwaarschijnlijk door het belegde broodje van de vorige avond. Gelukkig had ik wat anders op het menu staan en blijf ik gespaard. Ik vind een fietsmaatje in deze grote zandbak wel fijn, dus besluit om weer richting het luxe hotel verderop te lopen voor nog een uitgebreid ontbijt.
Bij terugkomst blijkt Lars weer aardig opgeknapt te zijn en we besluiten toch het ritje naar Laayoune Plage te maken. Dat is zo’n 25 kilometer dus dat moet te doen zijn. Er staat wel een flinke zeewind die we natuurlijk pal tegen hebben, maar na twee uur en twee controleposten komen we aan op het strand. We staan hier naast een groot militair kamp dus de veiligheid is niet in het geding.
Het dorpje bij Laayoune Plage is de laatste plek waar we inkopen kunnen doen voor we de echte leegte van de Sahara induiken. Op een paar simpele benzinepompen na zijn we de komende 600 kilometer naar Dakhla op onszelf aangewezen.
De verstoorde lunch
Bij verlaten van Laayoune Plage kopen we nog wat versgebakken broden die ik later door het gehobbel onderweg verlies. Ik had ze niet goed genoeg onder de snelbinders gebonden… De lunch bestaat dus uit oud brood dat nog over was van gisteren.
Begin van de middag zien we een zendmast langs de weg staan en we besluiten om in de schaduw van het muurtje rondom de mast en het huisje een korte pauze te houden.
Terwijl we onze lunch voorbereiden komt er opeens een oud mannetje door de poort gelopen die helemaal uit zijn plaat gaat. Omdat hij in het Arabisch loopt te schreeuwen snappen we er niets van. We proberen hem uit te leggen dat we alleen maar wat willen eten in de schaduw. Even denken we dat hij ons begrijpt want hij loopt terug naar zijn huis. Twee tellen later komt hij echter weer schreeuwend naar buiten al zwaaiend met een honkbalknuppel.
Lars en ik besluiten dat we hier niet welkom zijn en pakken ons eten snel weer in. We maken nog wat extra vaart als de man nog steeds schreeuwend weer naar zijn huisje loopt. Je weet maar nooit waar hij de volgende keer mee naar buiten komt.
We fietsen nog een kilometer verder en gaan langs de kant van de weg in het zonnetje lunchen. De wind zorgt ervoor dat we meteen ook een flinke hap zand daarbij binnenkrijgen.
Een bijzondere ontmoeting en de enigste keer tijdens het hele jaar fietsen dat ik ergens niet welkom was. Blijkbaar wonen er overal wel aparte mensen.
Zandstorm
Klaasvaak is vannacht iets te scheutig geweest met zijn zand en ik voel me net een mummie als ik wakker word. Het was niet een heel goed idee om alleen de binnentent op te zetten. Het was dan wel heerlijk in slaap vallen met het uitzicht op de sterrenhemel, maar zonder het buitenzeil is er een enorme hoeveelheid zand door het gaas van de binnentent gewaaid. Gisteren stond er al een flinke wind en die is vannacht alleen maar harder geworden. In de loop van de ochtend ontwikkelt het zich tot een heuse zandstorm. We proberen nog een stukje door te fietsen, maar worden gezandstraald en even later letterlijk omvergeblazen. Vandaag zullen we niet ver komen.
Uiteindelijk vinden we een uitgestorven dorpje waar we de tent buiten de wind willen opzetten achter een muurtje. In het verlaten dorpje blijkt echter toch nog iemand te leven. Terwijl we de tenten uitpakken komt de opzichter van het dorp naar ons toe. Hij nodigt ons uit voor thee en kunnen daarna de tent opzetten binnen de muren van zijn compound.
De beste man woont hier al jaren alleen in het dorp dat is gebouwd door de Marokkaanse overheid. Dit in de hoop dat de mensen uit het noorden hiernaartoe zouden verhuizen. Op deze manier zou het land meer aanspraak kunnen maken op de Westelijke Sahara. Het dorp is van alle gemakken voorzien. Scholen, winkels en borden langs de weg promoten gratis internet. Toch kwamen de mensen niet en staat alles al jaren leeg. Onderweg komen we verschillende van dit soort dorpen tegen.
Het beste nieuws van de dag is dat er ook een douche is. Vanuit de watertoren loopt een pijp die ik kan openen met een grote sleutel. Het water ruikt een beetje muf, maar is warm, bijna heet zelfs.
Dakhla
Na een paar dagen fietsen komen we aan in Dakhla. Een grote boog over de weg heet ons welkom en ik rij hier mijn voorband lek op een oorbelletje. Een heel schattig roze hartje… Door de band om de paar honderd meter op te pompen komen we toch nog met daglicht aan in het centrum waar we vanavond in een simpel hotel overnachten.
Ik voel me net zo leeg als de woestijn waar we de afgelopen dagen door hebben gefietst en plof neer op het bed. Morgen weer een dag maar gelukkig geen fietsdag. Tijd om even de batterijen op te laden en dat is nodig. Voor het eerst deze reis voel ik me niet goed.
De volgende ochtend krijg ik er niet veel meer in dan een glas sinaasappelsap, maar we moeten verder. Mijn visum voor Mauritanië ging in op de dag dat ik hem ophaalde in Rabat. Dat houdt in dat ik geen dagen kan verliezen, omdat ik anders niet op tijd het land uit kan komen. Van de 30 dagen beginnen er nog maar heel weinig over te blijven.
In uiterste nood zijn er altijd nog bussen. Voor mij echter nog steeds geen optie tenzij ik er onderweg letterlijk bij neerval.
De eerste 40 kilometer fietsen we terug over de weg van het schiereilandje waarop Dakhla ligt. Dat is grotendeels tegen de wind in, maar gelukkig waait het minder hard als de afgelopen dagen en kan ik een beetje in de slipstream van Lars fietsen. Ik weet er met de nodige pauzes nog 100 kilometer uit te persen en duik daarna trillend de slaapzak in.
De volgende ochtend maak ik wat pap van couscous en suiker, maar na twee happen kieper ik de rest in het zand. Een bakje yoghurt gaat wel goed. Dag twee fietsen op yoghurtjes dan maar. Niet ideaal en ik merk het energie tekort bij ieder heuveltje. Gelukkig hebben we de wind weer in de rug.
Op pad met een tank
De fiets voelt met al die liters water achterop aan als een tank, maar als we eenmaal in beweging zijn merk je weinig van de extra kilo’s. Twee dagen later komen we onverwacht toch weer een tankstation tegen. Water hebben we dan nog genoeg, maar ze serveren ook een simpele lunch. Mijn maag is nog steeds niet ok, maar na drie dagen alleen wat yoghurt gegeten te hebben besluit ik een salade te bestellen. Deze smaakt boven verwachting goed en na een korte pauze bestel ik er nog één. Het veroorzaakt wat extra sanitaire stops die middag maar het geeft wel weer wat energie.
Danger mines!
De avond valt en we gaan op zoek naar een plekje om de tenten op te zetten. Een aantal kilometers terug reden we langs een bord met de tekst ‘Danger Mines!’ Heel happig zijn we dan ook niet om de weg te verlaten. De tent op de weg opzetten is echter ook geen optie. Terwijl het al donker begint te worden besluiten we uiteindelijk toch om een kampeerplekje te zoeken. Wel staan we eerst 10 minuten met stenen te gooien naar de door ons uitgezochte plek.
De volgende ochtend volgen we onze voetstappen met precisie terug naar de weg en fietsen naar de grens. Hier staat een enorme rij auto’s te wachten, maar wij fietsen er rustig langs in een rechte lijn naar de douane. Na het invullen van verschillende formulieren gaat de slagboom open en rijden we niemandsland in.
Het blijkt een stuk piste te zijn van zo’n drie kilometer. Gisteren is mijn zadel los komen te zitten en bij het vastdraaien bleek het moertje dolgedraaid te zijn. Deze ochtend schoot hij weer los en dat was op het gewone asfalt vervelend, maar niet een enorm probleem. Nu echter zit ik bij elke hobbel scheef op de fiets met het stuur de ene kant op gericht en mijn lichaam de andere.
Aangekomen bij de Mauritaanse grenspost worden mijn paspoort gegevens door een militair voorgelezen terwijl zijn collega deze met één vinger invoert in de computer. Zijn vinger volgend lijk ik in de computer terecht te komen als ‘Marteen van de Beezin’. Ik zeg maar niets.
Het komt in het tweede hokje weer helemaal goed als mijn naam en paspoort gegevens correct gespeld op een papiertje worden geschreven. Wel moet ik zelf mijn naam, achternaam, geboortedatum en geboorteplaats opdreunen terwijl oom agent met mijn paspoort voor zijn neus zit. Hij lijkt niet eens verbaasd als het allemaal blijkt te kloppen. Door naar het derde hokje waar alle gegevens opnieuw worden opgeschreven. Dit keer in een mooi rood boek.
Mauritanië
We zijn in Mauritanië! Het landschap verschilt niet veel van wat we de afgelopen week hebben gezien, maar voor het gevoel is alles anders. Na zo’n 40 kilometer rijden we Nouadhibou in en komen terecht bij Chez Abba. Een simpele camping met wat boompjes voor een beetje schaduw.
Na overdag nog een paar keer wat problemen gehad te hebben met de maag gaat het tegen de avond opeens een stuk beter en ik kook een pan vol macaroni, ham & kaas. Ik eet alles als een gek op en val daarna nog de rest van de ham aan met een paar lepels mayonaise. Vervolgens moet ik een kwartier wachten tot ik weer wat plek heb voor ik aan mijn yoghurt toetje begin.
Voor morgenochtend heb ik vast een hele meloen ingeslagen. Volgens mij gaat het weer de goede kant op.
De dag erop vul ik de dag met eten, veel eten en nog meer eten. Daarnaast is een inbusboutje in Nouadhibou niet te verkrijgen dus maak ik de zadelpen vast met een stukje tuinslang en touw. Daarmee kan ik nu weer recht op de fiets zitten.
De volgende ochtend zijn we voornamelijk bezig met het slalommen rond honderden rupsen die over de weg kruipen. Niet altijd gaat het goed en tijdens mijn poging één uitzonderlijk groot exemplaar te ontwijken rij ik over drie iets minder grote rupsjes, sorry… Hier en daar beginnen er weer wat boompjes te groeien, maar het uitzicht wordt nog steeds grotendeels bepaald door eindeloze zandvlaktes.
Eind van de middag komen we een nomaden dorpje tegen en we besluiten hier de tent op te zetten. Nu de zon zakt worden de vliegen actief en dat zijn er veel. Ze komen met de verandering van het landschap en het is even wennen om tientallen vliegen van je af te meppen terwijl je probeert je bord pasta te eten.
Een paar dagen later zitten we langs de weg op wat droge biscuitjes te kauwen terwijl er een auto voorbij komt razen. Twee tellen later gaat deze vol in de remmen en komt hij in zijn achteruit terug. Ondertussen gaat het raam open en komen er drie stokbroden en twee koude blikjes cola uit tevoorschijn. Een geschenk uit de hemel.
Na de lunch komt de wind weer opzetten, maar ondanks dat we hem grotendeels schuin tegen hebben vorderen we toch gestaag en we vinden na bijna 120 kilometer een plekje achter een paar zandheuvels waar we kunnen overnachten.
Nouakchott
Na het ontbijt is het een makkelijk ritje van 60 kilometer naar de hoofdstad en we komen er dan ook ruim voor de middag aan. Mijn visum verloopt morgen en met nog een paar dagen naar de grens met Senegal ga ik het daar niet mee redden. Ik ga dus meteen op pad naar het politiebureau waar ik hem kan verlengen.
Ik krijg twee A4-tjes met vragen over de namen van mijn ouders tot een opsomming van alle landen waar ik de afgelopen tien jaar ben geweest. Als afsluiting wordt mijn vinger in inkt gedoopt voor een vingerafdruk onderaan het laatste velletje. Door hoeveelheid inkt lijkt het meer op een grote rode vlek, maar dat blijkt niet uit te maken. Ik krijg de mededeling dat ik het paspoort om drie uur weer kan ophalen.
Vandaag splitsen de wegen van Lars en mij zich. Met mijn vernieuwde visum besluit ik nog een dagje in Nouakchott te blijven voor ik verder reis richting Senegal. Lars gaat naar het oosten richting Mali. Het zal wel weer even wennen worden om alleen te fietsen. Het was fijn om de afgelopen weken in deze zandbak gezelschap te hebben. Toch heb ik ook wel weer zin om solo door te gaan. Het is tijd om de Sahara achter me te laten en aan een nieuw deel van de reis te beginnen.
Foto’s Maarten van de Biezen
