Tot 1941 was Bolama de Portugese hoofdstad van de regio. Na de verhuizing van de regering naar Bissau zijn de gebouwen op Bolama grotendeels verwaarloost. Uit de oude regeringsgebouwen groeien grote papayabomen door de ingestorte daken naar buiten.
Bolama lijkt tegenwoordig meer op een spookstad, op een vreemde manier prachtig met zijn verzakte en half ingestorte gebouwen.
Indrukwekkend is het oude paleis van de gouverneur van Bolama. De statige pilaren en grote ramen zien er van een afstand imposant uit. Kom je wat dichterbij dan zie je dat de ramen scheef hangen en de pilaren afbrokkelen.
Het gebouw is niet afgezet en via een half in de deurpost hangende open deur kan je vrij door het gebouw lopen.
Let wel op instortingsgevaar. Hier en daar zijn al delen uit het dak naar beneden gestort en vroeg of laat dondert de boel helemaal in elkaar.
Monument van Mussolini Voor het oude gouverneurs paleis staat een monument dat Mussolini op het eiland liet plaatsen. Het herdenkt de crash van een italiaans vliegtuig dat 1934 een recordpoging deed om direct van Rome naar Rio de Janeiro te vliegen. De piloot Luigi Boca en zijn vier bemanningsleden kwamen bij de crash om het leven.
Limonade van Bolama
Van de voormalige limonadefabriek op Bolama is ook niet veel meer over dan een ruïne. Het was ooit het pronkstuk van ontwikkelingswerk en in de jaren 70 tot stand gekomen met Nederlands geld. De fabriek zou van het sap van het cashew fruit limonade gaan maken. Echter tot overmaat van ramp bleken de bittere cajú-appeltjes van Bolama hier niet geschikt voor. Dat de rest van de benodigde materialen allemaal per boot geïmporteerd moest worden hielp ook niet mee.
Door de hoge kosten kon het personeel niet meer betaald worden. Met het gevolg dat ze in opstand kwamen en de fabriek leeg geroofd hebben.
De oude verlaten gebouwen zijn tegenwoordig een schuilplaats voor geiten en duizenden vleermuizen. Elke avond vliegen de dieren in grote zwermen naar het vaste land. Het is een gaaf gezicht om te zien hoe de vleermuizen de lucht zwart kleuren.
Geen afvaldump
Omdat we gisteren in het donker aankwamen besluiten we om een dag te blijven. Zo hebben we alle tijd om op ons gemak door de straten te kunnen struinen. In tegenstelling tot de oude koloniale gebouwen zijn de lokale huizen wel goed onderhouden. Hier en daar zijn ze zelfs opgevrolijkt met bougainville in verschillende vrolijke kleuren.
Ook lijkt niet iedereen zijn afval maar overal en nergens te dumpen waardoor het dorp voor de verandering eens niet op een afvalstort lijkt.
Het eiland Bolama maakt deel uit van de Bissagoseilanden. De eilandengroep bestaat uit 81 eilanden voor de kust van Guinee-Bissau. Slechts 20 van de eilanden zijn bewoond. Bolama ligt het dichts bij het vaste land en is het daardoor het meest toegankelijk.
Het eiland is bijna geheel omgeven door mangrove. Het gebied rondom Bolama is vooral bekend om de vele cashewnoot plantages.
Het dorpje met zijn oude ruïnes loop je in een paar uur doorheen. Ga je als een dag tripje vanuit Bissau dan zul je een nacht moeten blijven gezien de boot pas een dag later weer terug vaart. Met de gemoedelijke sfeer en een paar prima overnachtingsmogelijkheden is dat geen straf.
(Foto’s: Maarten van de Biezen)